Feminist Yaklaşımlar

Biz bu sayıyı hazırlarken çok şey oldu.

Paris’te Charlie Hebdo’ya sabah saatlerinde iki İslamcı militan tarafından saldırı düzenlendi; on iki dergi çalışanı öldürüldü. Bu katliamla aynı dönemde Nijerya’da Boko Haram örgütü Baga kasabasına saldırdı ve en az iki bin kişiyi katletti; sokakların cesetlerle dolu olduğu haber bültenlerinde nakledildi. Danimarka’da ifade özgürlüğü konulu bir toplantıya silahlı saldırı düzenlendi, özgürlükler ülkesi ABD’de geçtiğimiz yazdan bu yana siyahlar güvenlik güçleri tarafından ‘daha güvenli bir Amerika için’ öldürüldü. Kobanê, 134 gün süren direnişin ardından IŞİD saldırılarından kurtuldu ancak Ortadoğu’daki istikrarsız ortam varlığını korudu; yüz binlerce Ezidi, Süryani, Arap ve Kürt yerinden yurdundan oldu. Eren Keskin 2005 yılında yaptığı bir konuşma gerekçesiyle TCK’nin akıllara zarar 301. maddesinden on yıl hapse mahkûm edildi. Pınar Selek müebbetle yargılandığı davadan dördüncü kez beraat etti, savcı ise kararı beşinci kez temyiz etti. Barış görüşmeleri devam etti; heyetler bir İmralı’ya gitti bir Kandil’le görüştü. Hükümetin önerisi olan iç güvenlik yasa tasarısı “kamu güvenliğinden taviz vermeyiz” nidaları eşliğinde yasalaştı. Artık hiç olmadığımız kadar güvendeyiz!

Türkiye gündemi hızla ve keskin olaylarla, süreçlerle değişiyor. Bizler, Gezi ve sonrasındaki eylemleri, park forumlarını, yerel seçimleri, barış sürecini tartışıp bu alanlara hem feminist müdahalelerde bulunma hem de feminist analizlerle bu süreçleri anlama çabası içindeyken, 17 Aralık’la birlikte Türkiye’de yüksek siyaset mecrasının, deyim yerindeyse, kirli çamaşırları ortaya döküldü. Dilimize yerleşmiş olan “devletin malı deniz…” ifadesini de göz önüne alacak olursak, bu “kirliliklerin” iktidara ilişkin tarihsel bir bilgi olarak yerelde zaten mevcut olduğunu biliyoruz. Bugün gündeme gelen yolsuzluk vakalarını Türkiye siyasi ve ekonomik tarihinde bir “sapma” olarak değerlendirmek güç. Yolsuzluğun Türkiye’ye özgü bir durum olmadığını, kapitalizme içkin bir pratik olduğunu biliyoruz ve katılımcı ekonomik modeller ve özgürlükçü demokratik siyası yapılar kurmadığımız sürece yolsuzluk olgusu hayatımızın bir parçası olmaya devam edecek. Ancak ifşa edilen vakalar, denetim mekanizmalarının neredeyse tamamen ortadan kalktığını ve yolsuzluğun rutin bir pratiğe dönüştüğünü gösteriyor. Ayrıca, yılların birikimi olduğu görülen ve “vakti gelince” ortaya çıkarılan “tapeler” de yalnızca yolsuzluk skandallarını dökmekle kalmadı, basına ve yargıya yapılan müdahaleleri de açığa çıkardı. İşin trajik kısmı ise iktidar bu ses kayıtlarının bir kısmını meşru konuşmalar olarak sahiplendi. Tüm bunlar demokratik bir sistemin minimum kriterlerindenbile ne kadar uzağa düştüğümüzü gösteriyor.

2013’ün 8 Mart arifesinde sizlere 19. sayımızla “Merhaba” diyoruz. Bu sayımızı yayına hazırladığımız günlerde, Feminist Yaklaşımlar kadrosu olarak sadece dergimizi değil aynı zamanda başka bir yayını da Türkiyeli okurla paylaşmanın heyecanını yaşadık. Akademik özgürlük, sekülarizm ve akademik bir disiplin olarak tarih üzerine yazdığı çeşitli makalelerine dergimizin önceki sayılarında yer verdiğimiz feminist yazar, entelektüel ve aktivist tarihçi Joan W. Scott’un dergimizde daha önce yayımlanmış iki makalesi ile Türkiye’de ilk defa yayımlanan bazı makalelerinden oluşan Feminist Tarihinin Peşinde adlı kitabı raflardaki yerini aldı. Bu kitabı yayına hazırlama süreci bizim için sadece bir derleme süreci değil aynı zamanda bir öğrenme ve hatırlama süreci de oldu. Yalnızca feminist tarihçiliğe ya da feminizm tarihçiliğine dair bir kavrayış değildi edindiğimiz; verili kabul ettiğimiz ya da sırasında sorgulamayı unuttuğumuz kavram, kuram ve inceleme yöntemlerini tekrar gözden geçirme fırsatımız oldu. Umuyoruz ki Feminist Tarihinin Peşinde, Türkiye’deki feminist çevreler ve feminist çalışmalarla ilgilenen kesimler için de faydalı ve heyecan verici olur.